Samenwonen? Je Samenlevingscontract mag best langs een advocaat.
– Voorkom problemen en haal hem eens uit die la.
Veel mensen realiseren zich het niet, maar samenwoners gaan net zo vaak uit elkaar als getrouwde stellen. Gemiddeld zo’n 40%. De problemen die daarbij ontstaan verrassen de betrokkenen omdat de samenlevingsovereenkomst niet eenduidig is, of achterhaald is in de tijd.
Jullie dachten dat het destijds zo goed geregeld was: gezellig samenwonen en keurig bij de notaris een samenlevingsovereenkomst getekend. Nu gaan jullie toch uit elkaar en naast de emotionele ellende blijken er praktisch en juridisch allerlei obstakels. De samenlevingsovereenkomst biedt niet genoeg houvast op allerlei conflictpunten. Hoe kan dat?
Gemaakt uit liefde
Om die vraag te beantwoorden, kijken we eerst naar het begin van die samenlevingsovereenkomst. Deze is opgesteld op basis van een (meestal) degelijk stuk werk van de notaris. Maar tegelijk is hij ook opgesteld en ondertekend op een moment dat liefde de leidraad was. Als je al vragen had over de uitleg of als het voor je niet duidelijk was, dan werd dat letterlijk bedekt met de mantel der liefde; “het maakt niet uit, wij gaan toch niet uit elkaar”. Daar is niets mis mee, alleen op het moment van uit elkaar gaan is er van de liefde weinig meer over en in dat nieuwe perspectief zijn de afspraken van toen nog steeds onduidelijk gebleven en een bron van procedures.
Onduidelijkheid
De samenlevingsovereenkomst wordt vaak in ouderwetse formuleringen geschreven en/of verwoordt niet duidelijk genoeg wat de bedoeling is. Een voorbeeld: de samenlevingsovereenkomst zegt dat hij wordt ontbonden als 1 van beiden tot scheiden besluit. Maar wat is dan precies het moment van scheiden? De 1e van de volgende maand? De dag dat je je spullen verhuist? De dag van de belastingaangifte? Zo zijn er nog veel meer zaken die ineens vaag blijken.
In tijd achterhaald
Naast deze (fundamentele) tekortkomingen is ook de verstreken tijd een factor. Jullie maatstaven zijn veranderd. Inmiddels zijn er kinderen, is er een huis gekocht of een eigen bedrijf gestart. Allemaal ‘life events’ die niet tussentijds in een vernieuwde samenlevingsovereenkomst terecht zijn gekomen.
Ik geef vier voorbeelden:
- Zijn investering in de verbouwing van haar huis werd een waardevermeerdering. Moet de verbouwing alsnog verrekend worden?
- Zij heeft 20 jaar niet gewerkt maar omdat er niks op papier stond, ontvangt zij geen partneralimentatie.
- Man betaalde al die jaren haar hypotheekrente. Krijgt hij nu zijn inleg vergoed?
- Het bedrijf van de kostwinner ging failliet. Is de ander nu ook failliet? Hoe was het Economisch Eigendom vastgelegd?
Hoe dan wel?
Voorkomen is beter dan procederen. Ik pleit er dan ook voor om al bij het afsluiten de samenlevingsovereenkomst ook even langs een familierechtadvocaat te laten gaan. Deze kijkt er met een andere bril kritisch naar en bedenkt al in dat stadium wat de onduidelijkheden en mogelijke twistpunten voor later zijn; en of alles precies zo is geformuleerd als jullie willen. Is dit preken voor eigen parochie? Welnu, ik heb jullie liever aan tafel in het begin dan achteraf. Het kan het verschil betekenen tussen een adviesfactuur van 750,- of 7.500,- proces- en advocaatkosten (bijvoorbeeld).
Checklist
Ben je al samenwonend en vraag je jezelf af of jouw huidige samenlevingscontract nu wel voldoet?
Pak om te beginnen de tekst erbij en lees hem door. Begrijp je nog wat er staat? Voldoet de tekst nog aan jullie bedoelingen en situatie? Zo niet, maak een afspraak met mij of een advocaat bij jou in de buurt. Als je mij een mail stuurt krijg je van mij een handige checklist die je kunt gebruiken.
Periodieke herziening
Daarnaast adviseer ik iedereen met een samenlevingsovereenkomst deze periodiek te evalueren. Bijvoorbeeld elke 2 jaar. Zie het als een soort APK zoals je auto die ook krijgt. Bedenk bij elke fundamentele verandering wat deze kan inhouden voor jullie overeenkomst.
Vragen?
Ik hoop hiermee een aantal lezers bewust te maken van het belang van een accuraat samenlevingscontract. Ga je eerdaags samenwonen? Neem de familierechtadvocaat mee in het proces. Begrijp je jullie huidige samenlevingscontract niet? Vraag het een familierechtadvocaat. Wacht niet om haar/hem in te schakelen tot er een probleem is, maar voorkom toekomstige geschillen met alle rancune van dien. Mail me gerust als je vragen hebt naar aanleiding van dit verhaal.
Sabien Kneepkens is Familie-, Jeugd-, en Erfrechtadvocaat. Vanuit haar praktijk FAAZ advocatenkantoor in Bussum begeleidt zij op persoonlijke wijze samenwoners en echtparen.
Meer weten over samenlevingscontracten? Bel gerust: 06 24 23 33 76 of stuur mij een e-mail.
